Η βουβωνοκήλη αποτελεί μια από τις πιο συνηθέστερες παθήσεις του μυϊκού τοιχώματος και μια από τις συχνότερες χειρουργικές επεμβάσεις παγκοσμίως. Να σημειωθεί ότι το 85% των βουβωνοκηλών εμφανίζεται στου άντρες, ενώ αντιθέτως το 85% των μηροκηλών εμφανίζεται στις γυναίκες. Η βουβωνοκήλη χαρακτηρίζεται από την προβολή ενδοκοιλιακού σπλάγχνου δια μέσω του βουβωνικού τοιχώματος (έσω στόμιο βουβωνικού πόρου ή/και δια της εγκαρσίας περιτονίας του βουβωνικού πόρου).


Εικόνα: Βουβωνοκήλη

Το περιεχόμενο μπορεί να είναι τμήμα του λεπτού εντέρου, τμήμα του παχέος εντέρου, τμήμα της ουροδόχου κύστεως, κ.α.. Αν το περιεχόμενο της βουβωνοκήλης περνάει δια μέσω του έσω βουβωνικού στομίου ονομάζεται τότε η κήλη ονομάζεται λοξή βουβωνοκήλη, ενώ αν διέρχεται δια της εγκαρσίας περιτονίας τότε ονομάζεται ευθεία βουβωνοκήλη.


Εικόνα: Λοξή βουβωνοκήλη στην δεξία εικόνα και ευθεία βουβωνοκήλη στην αριστερή.

Αν το περιεχόμενο της κήλης παγιδευτεί και δεν μπορεί να επιστρέψει στην περιτοναϊκή κοιλότητα (δηλαδή να επιστρέψει εντός της κοιλιακής χώρας) τότε η κήλη χαρακτηρίζεται ως μη αναστρέψιμη. Συχνά η μη ανάταξη της κήλης ακολουθείται από περίσφιξη του περιεχομένου της, μια επιπλοκή που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε στραγγαλισμό του περιεχομένου της κήλης καθώς και σε απόφραξη (ειλεό σε περίπτωση εντέρου) ή/και ισχαιμική νέκρωση. Αν το περιεχόμενο της κήλης είναι το λεπτό έντερο και η περίσφιξη αφορά μοναχά ένα μόνο τμήμα του αυλού, τότε η κήλη καλείται τύπου Richter.

     
Εικόνα: Κήλη τύπου Richter.

Αυτές οι κήλες απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή καθώς μπορεί να υπάρξει ισχαιμική νέκρωση και ρήξη του εντέρου χωρίς σημεία απόφραξης (ειλεό). Ένα άλλο ιδιαίτερο είδος βουβωνοκήλης που απαιτεί προσοχή είναι η λεγόμενη κήλη τύπου Maydl ή κήλη τύπου W. Το χαρακτηριστικό αυτής της κήλης είναι ότι εντός του σάκου της κήλης υπάρχουν δύο περισφυχθείσες ή στραγγαλισμένες έλικες εντέρου. Για τον λόγο αυτό ο Χειρουργός πρέπει να έχει πάντα στο μυαλό του ότι παρά την βιωσιμότητα του εντέρου εντός του σάκου της κήλης, μπορεί παράλληλα να υπάρχει στραγγαλισμένη έλικα εντέρου εντός της κοιλιακής χώρας.

  
Εικόνα: Κήλη τύπου Maydl ή δίκην W.

Τέλος, μια ειδική κατηγορία βουβωνοκήλης είναι οι κατ’ επολίσθηση βουβωνοκήλες (1-2% των βουβωνοκηλών) όπου το ένα τοίχωμα του σάκου της κήλης αποτελεί το παχύ έντερο (συχνότερα το σιγμοειδές) ή η ουροδόχος κύστη.

Αιτιολογία Βουβωνοκήλης:
Η λοξή βουβωνοκήλη αποτελεί συγγενή (από τη γέννηση) πάθηση και οφείλεται κατά κύριο λόγο στην μη απόφραξη του ελυτροπεριτοναϊκού πόρου (στους άντρες) ή του πόρου του Nuck (στις γυναίκες). Στην δημιουργία της κήλης συμβάλλει και η αποδυνάμωση των σκελών του έσω βουβωνικού δακτυλίου.

Οι ευθείες βουβωνοκήλες είναι επίκτητες και οφείλονται σε αποδυνάμωση του οπισθίου τοιχώματος του βουβωνικού πόρου (μυοαπονευρωτικό πέταλο γνωστό ως εγκαρσία περιτονία). Πιθανολογείται ότι η αποδυνάμωση αυτή οφείλεται σε μεταβολική βλάβη του κολλαγόνου που βρίσκεται στα κύτταρα του συνδετικού ιστού της περιοχής. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να οφείλεται σε κάκωση νεύρων από προηγούμενα χειρουργεία (όπως π.χ. μετά από σκωληκοειδεκτομή στην οποία προκλήθηκε κάκωση των νεύρων του έξω λοξού μυός.)

Κατάταξη Βουβωνοκήλης (κατά Nyhus):

• Τύπος Ι: Λοξή βουβωνοκήλη όπου ο έσω βουβωνικός δακτύλιος είναι φυσιολογικός (και όχι διευρυσμένος). Σε αυτό τον τύπο βουβωνοκήλης ανήκουν οι παιδιατρικές κήλες.
• Τύπος ΙΙ: Λοξή βουβωνοκήλη με διεύρυνση του έσω βουβωνικού δακτυλίου αλλά με φυσιολογικό το οπίσθιο τοίχωμα του βουβωνικού πόρου.
• Τύπος ΙΙΙΑ: Ευθεία βουβωνοκήλη με αποδυνάμωση του οπισθίου βουβωνικού τοιχώματος.
• Τύπος IIIB: Λοξές βουβωνοκήλες με πολύ χαλαρό έσω δακτύλιο και συνυπάρχουσα αποδυνάμωση του οπισθίου τοιχώματος του βουβωνικού πόρου. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι κατ’ επολίσθηση βουβωνοκήλες καθώς και οι βουβωνοκήλες που χαρακτηρίζονται από συνύπαρξη λοξής και ευθείας βουβωνοκήλης (κήλες δίκην παντελονιού).
• Τύπος ΙΙΙC: Μηροκήλη
• Τύπος ΙV: Υποτροπιάζουσες κήλες

Θεραπεία Βουβωνοκήλης:

Η θεραπεία της βουβωνοκήλης είναι μόνο και πάντα χειρουργική. Το είδος της χειρουργικής επέμβασης καθώς και ο τύπος της αναισθησίας (τοπική ή γενική) εξαρτάται από το είδος, τον τύπο αλλά και το μέγεθος της κήλης. Ως κανόνας προτιμάται η προγραμματισμένη χειρουργική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης και όχι η αντιμετώπιση της στα πλαίσια κάποιας έκτακτης επιπλοκής της (περίσφιξη, στραγγαλισμός, απόφραξη ή νέκρωση τμήματος του εντέρου). Το προγραμματισμένο χειρουργείο έχει καλύτερα αποτελέσματα, λιγότερες επιπλοκές και μικρότερη νοσηλεία. Η αποκατάσταση της βουβωνοκήλης μπορεί να γίνει τόσο με ανοικτή όσο και με λαπαροσκοπική - ενδοσκοπική προσέγγιση. Η αναισθησία μπορεί να είναι τοπική, περιοχική ή ελαφρά γενική αναισθησία.

Είδη Αναισθησίας:

1) Τοπική Αναισθησία:
Προτιμάται να εφαρμόζεται σε αδύνατους ασθενείς με ανατάξιμες, μικρού ή μεσαίου μεγέθους βουβωνοκήλες. Αποφεύγεται σε μεγάλες, υποτροπιάζουσες ή επιπλεγμένες βουβωνοκήλες. Πρέπει να συνδυάζεται με «μέθη» ή «καταστολή εν συνειδήσει» (χορήγηση ελαφρών ηρεμιστικών φαρμάκων) ώστε ο/η ασθενής όχι μόνο να μην πονάει καθόλου αλλά και να νιώθει άνετα. Το πλεονέκτημα της πλαστικής αποκατάστασης της κήλης με τοπική αναισθησία (πλην την αποφυγή της γενικής αναισθησίας) είναι ότι ο/η ασθενής είναι περιπατητικός και επιστρέφει σπίτι την ίδια μέρα.
2) Περιοχική Αναισθησία:
Η πλαστική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης μπορεί να πραγματοποιηθεί με ενδορραχιαία ή με επισκληρίδιο αναισθησία. Τα αναλγητικά φάρμακα διοχετεύονται κατευθείαν στα περιοχικά νεύρα δια μέσω ενός λεπτού σωλήνα (πλαστικού καθετήρα) που εισάγεται στην σπονδυλική στήλη.
3) Γενική Αναισθησία:
Η γενική αναισθησία που εφαρμόζεται στην πλαστική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης είναι ελαφράς μορφής. Η γενική αναισθησία αποτελεί τον καλύτερο τρόπο αναισθησίας στα πλαίσια πλαστικής αποκατάστασης ευμεγέθους ή επιπλεγμένης βουβωνοκήλης και είναι εξίσου ασφαλής με την τοπική ή την περιοχική αναισθησία.

Ανοικτή Πλαστική Αποκατάσταση Βουβωνοκήλης:



Εκτελείται υπό τοπική, περιοχική ή γενική αναισθησία και η αποκατάσταση της κήλης γίνεται δια μέσω χειρουργικής τομής 3-5 εκατοστών στην βουβωνική χώρα.



Ακολουθεί η είσοδος στον βουβωνικό πόρο, η προσεκτική παρασκευή των στοιχείων του πόρου (σπερματικός τόνος, αγγεία τόνου και νεύρα) καθώς και του κηλικού σάκου της κήλης. Στη συνέχεια ακολουθεί ανάταξη της κήλης (με ή χωρίς εκτομή του σάκου) και πλαστική αποκατάσταση του κοιλιακού τοιχώματος με τη τοποθέτηση χειρουργικού πλέγματος.

 



Προτιμάται η τεχνική αυτή καθώς αποκαθίσταται η κήλη με ταυτόχρονή ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος χωρίς καθόλου τάση. Ο τύπος του πλέγματος διαφέρει από περίπτωση σε περίπτωση. Υπάρχουν διάφοροι τύποι πλέγματος καθένας με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του. Η τελική απόφαση εξατομικεύεται.

Σε μερικές περιπτώσεις (ευμεγέθεις κήλες) πριν το τέλος του χειρουργείου τοποθετείται μια λεπτή παροχέτευση (ένα λεπτό σωληνάκι) από σιλικόνη στην περιοχή του χειρουργείου, ώστε να απομακρύνει τυχόν συλλογές υγρών. Η παροχέτευση αφαιρείται μετά από 18-24 ώρες. Ακολουθεί η σύγκλειση του χειρουργικού τραύματος κατά στρώματα και η τομή του δέρματος συγκλείνεται με πλαστική τεχνική, χρησιμοποιώντας απορροφήσιμη ενδοδερμική ραφή για το καλύτερο δυνατό αισθητικό αποτέλεσμα. Η ραφή αυτή βρίσκεται εξολοκλήρου εσωτερικά του δέρματος και δεν φαίνεται καθόλου, ενώ είναι από απορροφήσιμο υλικό που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να κόψιμο ή αφαίρεση. Μετεγχειρητικά δεν υπάρχει καθόλου πόνος καθότι χορηγούμε παυσίπονα φάρμακα αλλά και κάνουμε τοπική αναισθησία μακράς διάρκειας στην περιοχή της τομής. Ακολουθεί αλλαγή του τραύματος μετά από 3 ημέρες και μετά από μια εβδομάδα ο/η ασθενής μπορεί να επανέλθει στις καθημερινές της δραστηριότητες. Έντονη γυμναστική ή άρση βάρους συστήνεται να γίνεται μετά από 3-4 εβδομάδες.

Διάρκεια Χειρουργείου: 45-90 λεπτά.

Χρόνος Νοσηλείας:
Η διάρκεια της νοσηλείας (από καθόλου μέχρι 2-3 ημέρες) εξαρτάται από το είδος, τον τύπο, και το μέγεθος της βουβωνοκήλης καθώς και από την χειρουργική τεχνική. Σε προγραμματισμένες επεμβάσεις η νοσηλεία μπορεί να κυμαίνεται από μερικές ώρες μέχρι 1 ημέρα, ενώ σε επιπλεγμένες περιπτώσεις μπορεί να διαρκέσει 2-3 ημέρες.

Χειρουργική Τεχνική:
Η χειρουργική τεχνική εξατομικεύεται με βάσει την κάθε περίπτωση. Υπάρχουν πάνω από δέκα διαφορετικές χειρουργικές τεχνικές αποκατάστασης της βουβωνοκήλης. Τα τελευταία χρόνια απεδείχθη ότι η πλαστική αποκατάσταση της κήλης με την χρησιμοποίηση συνθετικού πλέγματος (τεχνική χωρίς τάση) αποτελεί την πιο αξιόπιστη και ασφαλή μέθοδο.   Σήμερα, η χρησιμοποίηση νέων συνθετικών, αλλά και απορροφήσιμων, υλικών στην κατασκευή των πλεγμάτων έχει καταστήσει τη μέθοδο ως τη μέθοδο εκλογής για την πλαστική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης.



Μετεγχειρητική Περίοδος:
Παλαιότερα υπήρχε η πεποίθηση ότι η επί μακρόν παραμονή του/της μετεγχειρητικού ασθενή στο κρεβάτι μείωνε τις πιθανότητες επιπλοκών αλλά και υποτροπής της κήλης. Πολυετείς διεθνές μελέτες έδειξαν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Η μετεγχειρητική κινητοποίηση του/της ασθενούς πρέπει να γίνεται άμεσα μετά το χειρουργείο, χωρίς φόβο ότι μπορεί να προκληθεί διάσπαση των ραμμάτων. Μετά την έξοδο από το νοσοκομείο θα πρέπει να γίνει η πρώτη αλλαγή του τραύματος μετά από 3 ημέρες. Σε αυτό το διάστημα είναι επιθυμητό το τραύμα να μην έρθει σε επαφή με νερό και για τον λόγο αυτό χρησιμοποιούμε ειδικές αδιάβροχες αυτοκόλλητες γάζες. Εφόσον η επούλωση είναι καλή, ο/η ασθενής μπορεί να βρέξει το τραύμα μετά από πέντε ημέρες.
Η τομή συγκλείνεται με τεχνική πλαστικής χειρουργικής. Γίνεται ενδοδερμική ραφή (εσωτερική ραφή που δεν φαίνεται καθόλου στο δέρμα) με απορροφήσιμο ράμμα που δεν χρειάζεται κόψιμο. Αυτή τεχνική εξασφαλίζει το βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα.



Μετεγχειρητικός πόνος δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου, καθώς πριν την ολοκλήρωση της χειρουργικής επέμβασης γίνεται τοπική αναισθησία μακράς διάρκειας σε όλη την τραυματική επιφάνεια καθώς και στην χειρουργική τομή. Αν υπάρχουν ενοχλήσεις χορηγείται παυσίπονη αγωγή από το στόμα.

Η επιστροφή στις καθημερινές ενασχολήσεις στο σπίτι γίνεται μετά από 3 ημέρες, αλλά θα πρέπει να αποφεύγονται οι εργασίες που επιφέρουν σωματικό πόνο. Η οδήγηση επιτρέπεται μετά από 5-7 ημέρες, ενώ η επιστροφή στην εργασία, γίνεται μετά από 5-7 ημέρες (εξαρτάται από τον τύπο της εργασίας).

Μετεγχειρητικές Οδηγίες:

• Ελαφρά δίαιτα τις πρώτες μέρες μετά το χειρουργείο.
• Μπορεί να χρειαστεί η λήψη αντιβιοτικής αγωγής δια στόματος για λίγες ημέρες (συχνότερα σε χειρουργικές τεχνικές αποκατάστασης με πλέγμα).
• Αποφυγή δυσκοιλιότητας (μπορεί να χρειαστεί η λήψη παραφινέλαιου).
• Αποφυγή άρσης βάρους.
• Αποφυγή γρήγορου και μεγάλου δρασκελισμού καθώς και το γρήγορο ανέβασμα σκαλοπατιών.